ว่าด้วยการขยายนิยามของ “แม่”

1. แนวคิดของความเป็นแม่ได้ขยายไปรวมถึงบทบาทที่ไม่ใช่แบบดั้งเดิมหลากหลายรูปแบบ ได้แก่ แม่บุญธรรม แม่เลี้ยง และแม่อุ้มบุญ ซึ่งอาจไม่ได้มีความสัมพันธ์ทางสายเลือดกับเด็ก แต่ทำหน้าที่เป็นแม่โดยการให้การดูแลและสนับสนุน นอกจากนี้ยังรวมถึงแม่ที่รับเลี้ยงบุตรบุญธรรม หรือผู้ที่แบ่งหน้าที่การเลี้ยงดูบุตรอย่างเท่าเทียมกับคู่ชีวิต

2. ในบางชุมชน คำว่า “แม่” ถูกใช้เป็นคำเรียกที่แสดงถึงความเคารพและความเป็นผู้นำ ตัวอย่างเช่น ในวัฒนธรรม LGBTQ+ Ballroom – “Mother” คือผู้นำชุมชนที่คอยให้คำปรึกษาและสนับสนุนสมาชิกที่อายุน้อยกว่า มักทำหน้าที่เป็นบุคคลในครอบครัวที่เลือกเอง การใช้คำนี้เน้นย้ำถึงลักษณะของการเลี้ยงดูและการชี้แนะที่เป็นส่วนหนึ่งของความเป็นแม่ โดยไม่คำนึงถึงเพศหรือความสัมพันธ์ทางสายเลือด

3. คำว่า “แม่” ได้ถูกนำมาใช้ในวัฒนธรรมเควียร์และป๊อปคัลเจอร์ในฐานะคำแสดงความรักหรือความเคารพ มักใช้เรียกบุคคลที่แสดงคุณลักษณะของการเลี้ยงดูหรือมีอิทธิพลสำคัญในชุมชน โดยไม่จำกัดเพศ การใช้งานในลักษณะนี้พบได้ในการอ้างถึงบุคคลที่มีชื่อเสียงในวงการบันเทิงและผู้นำชุมชน

4. วรรณกรรมและประวัติศาสตร์ได้นำเสนอภาพของแม่ในบทบาทต่างๆ นอกเหนือจากความเป็นแม่ทางชีววิทยามาเป็นเวลานาน ตั้งแต่แม่อุปถัมภ์และแม่บุญธรรม ไปจนถึงบุคคลที่ให้การสนับสนุนทางอารมณ์และสังคม บทบาทของแม่ถูกนำเสนอว่ามีหลากหลายมิติและสามารถปรับเปลี่ยนได้ตามบริบทและความต้องการที่แตกต่างกัน

ในสังคมไทยปัจจุบัน คำว่า “แม่” ไม่ได้ถูกกำหนดโดยเพศกำเนิดอีกต่อไป แต่ถูกนิยามใหม่จากบทบาทและความรักที่มอบให้กับลูก ไม่ว่าจะเป็นผู้ชายข้ามเพศที่เลือกเป็นแม่หลังจากการเปลี่ยนเพศ หรือบุคคลที่ระบุเพศสภาพตนเองนอกเหนือจากหญิงหรือชายที่ทำหน้าที่เป็นแม่ สิ่งนี้คือการเปิดกว้างทางสังคมที่มีมากขึ้นในเรื่องของครอบครัวและบทบาทของบุคคล

ตัวอย่างหนึ่งที่น่าสนใจคือเรื่องราวของครอบครัวที่มีพ่อเป็นผู้ชายข้ามเพศ และมีแม่ที่เป็นหญิงข้ามเพศ  นี่คือการสร้างแบบครอบครัวใหม่ที่แสดงให้เห็นว่าความรักและการดูแลไม่จำเป็นต้องถูกจำกัดอยู่ในกรอบเดิมๆ การที่พ่อในครอบครัวนี้เลือกที่จะทำหน้าที่แม่ (ในนิยามดั้งเดิม ตั้งครรภ์ ให้กำเนิดลูก)  เป็นการยืนยันว่าบทบาทของ “แม่” ไม่ได้ถูกกำหนดโดยเพศ แต่ถูกกำหนดด้วยความตั้งใจและความรับผิดชอบในการเลี้ยงดูลูก

การที่คำว่า “แม่” ขยายความหมายออกไป ส่งผลให้การยอมรับครอบครัวหลากหลายรูปแบบเป็นเรื่องที่สังคมยอมรับได้ง่ายขึ้น เช่น คู่รักเพศเดียวกันที่เลี้ยงดูลูกด้วยกัน หรือบุคคลที่ไม่ได้มีเพศสภาพที่ชัดเจนที่ทำหน้าที่เป็นแม่ สังคมที่เปิดกว้างและยอมรับความหลากหลายจะช่วยให้ครอบครัวเหล่านี้สามารถเติบโตและพัฒนาขึ้นได้อย่างเท่าเทียม

การวิจัยเกี่ยวกับครอบครัวหลากหลายรูปแบบแสดงให้เห็นว่าความหลากหลายทางเพศและบทบาทของแม่มีผลดีต่อการพัฒนาเด็กในด้านต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นด้านอารมณ์ สังคม หรือการศึกษา สถิติเหล่านี้ช่วยยืนยันว่าการขยายนิยามของแม่มีความสำคัญและเป็นประโยชน์ต่อสังคม

การขยายนิยามของแม่ยังมีผลต่อการพัฒนากฎหมายและนโยบายที่เกี่ยวข้องกับครอบครัว การยอมรับครอบครัวหลากหลายรูปแบบในกฎหมายจะช่วยให้บุคคลเหล่านี้ได้รับสิทธิและการคุ้มครองที่เหมาะสม

ในยุคสมัยที่เราเห็นการเปลี่ยนแปลงและการพัฒนาในเรื่องของการยอมรับความหลากหลายทางเพศและความหลากหลายในครอบครัว คำว่า “แม่” จึงไม่ได้ถูกจำกัดอยู่ที่เพศกำเนิดหญิงอีกต่อไป แต่มันถูกกำหนดด้วยความรัก ความห่วงใย การดูแลเอาใจใส่ ไม่ว่าจะเป็นใครก็ตาม การขยายนิยามนี้สะท้อนให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงของบรรทัดฐานทางสังคมและการยอมรับโครงสร้างครอบครัวและความสัมพันธ์ที่หลากหลายมากขึ้น

ที่มาข้อมูล 

1. https://www.thecoverage.info/news/content/3872
2. https://www.washingtonpost.com/lifestyle/2023/03/25/mother-lgbtq-ballroom-expression/
3. https://thailandpolicylab.com/diversitycafe-6families/

 

รู้สึกอย่างไรเกี่ยวกับโพสต์นี้?